اگر یک شرکت خارجی قصد داشته باشد در ایران به فعالیت بپردازد اولین و مهم ترین وطیفه ای که دارد این است که شرکت خود را به ثبت برساند. ثبت شرکت های خارجی در ایران به دو حالت متصور است:
نخست اینکه شرکت خارجی به خصوص در مواردی که به منظور سرمایه گذاری در ایران حاضر می شود به تشکیل و ثبت یک شرکت فرعی اقدام می نماید. چنین شرکتی اگر چه شرکت فرعی شرکت مادر (سرمایه گذار) محسوب می گردد، اما از آنجا که در قلمرو قضایی ایران تشکیل و ثبت می گردد واجد شخصیت حقوقی می باشد و بر اساس ماده 1 قانون ثبت شرکت ها، تابعیت ایرانی کسب می کند و با توجه به اینکه به شکل یکی از شرکت های مندرج در قانون تجارت در می آید مقررات کشور ایران در خصوص کلیه مسائل آن از جمله تشکیل و ثبت، حاکم می باشد که این مقررات در خصوص شرکت های مزبور واجد جنبه نظم عمومی است و توافق برخلاف آن ممکن نمی باشد.

حالت دوم فعالیت شرکت خارجی در ایران به صورت ثبت شعبه یا نمایندگی می باشد. ثبت شعبه یا نمایندگی در صورتی که هدف از حضور شرکت خارجی مسائلی از قبیل بازاریابی برای فروش محصولات شرکت موضوعیت می یابد.
در ادامه به مقررات و نحوه ثبت شرکت خارجی در دو حالت، شرکت فرعی و ثبت شعبه یا نمایندگی خواهیم پرداخت.

مقررات و نحوه ثبت شرکت خارجی فرعی:
در اصل، شرکت فرعی به شرکتی اطلاق می شود که توسط شرکت خارجی (مادر) ایجاد شده است و کنترل آن در اختیار شرکت مادر قرار دارد. چنین شرکتی دارای شخصیت حقوقی مستقل از شرکت مادر می باشد و در کشور محل ثبت از همان وضعیت حقوقی یک شرکت تجاری داخلی برخوردار خواهد بود.
در بیشتر موارد هدف شرکت های خارجی از ثبت کردن یک شرکت فرعی در ایران این است که به امر سرمایه گذاری در ایران اقدام نمایند، اعم از اینکه سرمایه گذاری با اخذ مجوز باشد یا بدون اخذ مجوز.

این گونه شرکت ها با تشکیل یکی از انواع شرکت های تجاری موضوع ماده 20 قانون تجارت می توانند در ایران فعالیت نمایند. لازم به ذکر است چون این شرکت ها در ایران به ثبت رسیده اند و مرکز اصلی آن نیز در ایران می باشد طبق ماده 1 قانون ثبت شرکت ها، تابعیت ایرانی دارند و یک شرکت ایرانی محسوب می شوند اگرچه صد در صد سهام آن متعلق به اشخاص خارجی باشد.
نکته حائز اهمیت در ثبت این گونه شرکت ها اینست که چنانچه سرمایه گذاری شرکت خارجی در این گونه شرکت ها به صورت سرمایه گذاری مستقیم باشد و شرکت مزبور مجوز سرمایه گذاری در ایران را دریافت نموده باشد محدودیتی از نظر درصد مشارکت سرمایه گذاری خارجی وجود ندارد. اما در صورتی که شرکت خارجی اقدام به اخذ مجوز ننماید تنها تا چهل و نه درصد مشارکت خارجی پذیرفته می شود و امکان ثبت شرکت فرعی با بیش از این مقدار مشارکت خارجی در حال حاضر در ایران وجود ندارد.

با توجه به اینکه شرکت های فرعی در ایران در قالب یکی از اقسام شرکت های تجاری مندرج در ماده 20 قانون تجارت به ثبت می رسد، لذا هیچ گونه تفاوتی بین اشخاص ایرانی و خارجی به لحاظ مقررات و نحوه ثبت این گونه شرکت ها وجود ندارد و انجام این کار با سرمایه گذاری خارجی تابع مقررات قانون تجارت می باشد.