کلسیم سیترات با نام انگلیسی Calcium citrate یک ماده شیمیایی است با جرم مولی فرم آنهیدروس 498.46g/mol . شکل ظاهری سیترات کلسیم به صورت پودر سفید است. فرم 4 آبه آن در حدود 21% کلسیم دارد که این درصد بین نمک های خوراکی کلسیم قابل ملاحظه می باشد. ساختار کریستالی این ترکیب به صورت احاطه شدن یون کلسیم با دو آنیون سیترات و دو مولکول آب با پیوند هیدروژنی و دو مولکول آب خارج از کریستال می باشد.

مشخصات فیزیکی کلسیم سیترات:
به صورت پودر سفید و بی بو است که در آب، به سختی حل می شود و تقریباً نامحلول در اتانول است. کلسیم سیترات یک ترکیب شیمیائی است که نمک کلسیم اسید سیتریک محسوب می‌شود. این نمک، بافری است که فلزات را به خود جذب می کند و در شکل های بی‌آب و آب‌دار یافت می‌شود. از این نمک در تولید نوشابه های گازدار (کربناته) به صورت بافر و به عنوان تنظیم کننده اسیدیته در مرباها، به عنوان پف‌کننده در خامه و به عنوان امولسیون کننده در پنیر استفاده می گردد.

همچنین برای مانع شدن از رسوب مواد جامد در شیرهای تغلیظ شده در زمان ذخیره‌سازی در انبار از سیترات کلسیم استفاده می‌شود. این نمک با ترکیبات آهن و کلسیم واکنش کرده و با جذب فلزات کلسیم و آهن باعث تشکیل ترکیبات پیچیده می‌شود. شایع‌ترین نمک کلسیم اسید سیتریک، تری کلسیم سیترات تتراهیدرات است.

در برخی از کشورها همانند آمریکا، تری کلسیم سیترات به سادگی کلسیم سیترات نامیده می‌شود. بر خلاف سایر نمک‌ها، سیترات کلسیم جذب بهتری در بدن دارد. در طول عملیات حرارتی، به علت حلالیت معکوس آن، نسبت به سایر نمک‌های کلسیم کمتر واکنش می پذیرد. با توجه به قابلیت قابل ملاحظه زیستی آن، کلسیم سیترات بر منابع کلسیم معدنی مانند کربنات کلسیم یا فسفات کلسیم ترجیح داده می‌شود.

تولید سیترات کلسیم
سیترات کلسیم در جداسازی اسید سیتریک از پروتئین تخمیر شده بدست می آید؛ همان پروتئینی که توسط آن اسید سیتریک به صورت صنعتی تولید می شود. اسید سیتریک در محلول گوگرد با هیدروکسید کلسیم خنثی میشود و سیترات کلسیم نامحلول را تولید می کند.


در نتیجه تولید سیترات کلسیم ممکن است به صورت جامد به فروش برسد یا به اسید سیتریک با استفاده از اسید سولفوریک رقیق تبدیل شود.